Σάββατο, Οκτωβρίου 24, 2009

Η Έβδομη Ήπειρος / Der siebente Kontinent (1989)

Ο Χάνεκε με αυτή την ταινία υμνεί την απλότητα της εικόνας και της 7ης τέχνης!

Αν και χωρισμένη σε τρία μέρη η ταινία αποτελεί μια ενότητα καλύπτοντας μια τριετία. Μια τριετία από τη ζωή της οικογένειας Σλόμπερ, μαμά, μπαμπάς και μικρή κόρη. Όλα κυλούν «ρολόι», κάθε μέρα η ίδια σειρά από γεγονότα, κινήσεις και συνήθεις επαναλαμβάνεται. Κάθε πρωί χτυπάει το ξυπνητήρι, κάθε πρωί το ίδιο πρωινό. Τίποτα όμως δεν είναι αρμονικό, η όποια αρμονία είναι απλώς φαινομενική. Η οικογένεια είναι πέρα για πέρα δυσλειτουργική. Τα μέλη της δεν δείχνουν σημάδια επαφής.
Η αποξένωση των ανθρώπων σεναριακά είναι σε πρώτο πλάνο σε αυτή την ταινία. Οι αποξενωμένες σχέσεις, αλλά και τα προσωπικά αδιέξοδα κινηματογραφούνται με τρόπο αργό και απλό. Ο διάλογος χρησιμοποιείται μόνο όταν είναι πολύ απαραίτητος καθώς οι εικόνες μιλάνε από μόνες τους. Αμέτρητες σκηνές δίχως πρόσωπα αλλά με επίκεντρο και κοντινά πλάνα σε σκεύη και αντικείμενα της καθημερινότητας να χρησιμοποιούνται από τους πρωταγωνιστές. Πόσο μονότονη είναι η καθημερινότητά μας, ποιος είναι ο στόχος και ο σκοπός της ύπαρξης μας, ποια η λύτρωση, φαίνεται να ρωτά ο σκηνοθέτης. Ο τίτλος της ταινίας, μαζί με μια αφίσα «Welcome to Australia» εύκολα μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως η οικογένεια μεταναστεύει ή θα μεταναστεύσει σε έναν τόπο που λούζεται από φως, και θα χαράξει μια νέα πορεία, αφήνοντας πίσω την μουντάδα μα και την κακή διάθεση στη γενέτειρά τους. Κάτι τέτοιο όμως δεν γίνεται. Το ταξίδι θα γίνει αλλά προς κάπου αλλού, και θα είναι και το τελευταίο τους.

Τρίτη, Οκτωβρίου 13, 2009

Knowing / Σκοτεινός κώδικας (2009)


Ο Nicolas Cage, μετά από την καριέρα του ως άγγελος, ως συγγραφέας και ως λοχαγός σε όμορφες ελληνικές παραλίες δοκιμάζει να σώσει τον κόσμο από μελλοντικές καταστροφές. Στο ρόλο του χήρου αστρονόμου καθηγητή John Koestler, ο Cage «συναντά» τυχαία μια λίστα με αριθμούς όταν ο γιος του, του τη φέρνει από το σχολείο. Η λίστα είχε ταφεί, μαζί με διάφορες άλλες δημιουργίες των μαθητών του σχολείου το 1959, για να ανοιχτεί το 2009 σε μια επετειακή εκδήλωση. Ο John δεν αργεί να συνδέσει τους αριθμούς με ημερομηνίες και από κει και έπειτα ξεκινά ο αγώνας του για να αποτρέψει μελλοντικές καταστροφές. Απομένουν τρεις ημερομηνίες.
Η ταινία είναι αρκετά ατμοσφαιρική αλλά είναι μονίμως μεταξύ του είδους "δράσης" και "θρίλερ" χωρίς ξεκάθαρες γραμμές. Το τέλος της ταινίας δεν νομίζω να ικανοποιήσει την πλειοψηφία, ωστόσο η ταινία κυλάει με αρκετό σασπένς.

Σκηνοθεσία: Alex Proyas

Δευτέρα, Οκτωβρίου 12, 2009

Los abrazos rotos / Broken embraces / Ραγισμένες Αγκαλιές


O Πέδρο Αλμοδόβαρ κατάφερε να γεμίσει και φέτος τις Ελληνικές αίθουσες. Μια ιστορία που έχει από όλα: αγάπη, πάθος, έρωτα, μίσος, εκδίκηση και τραγωδία. Ναι, οι ήρωες είναι ραγισμένοι…όπως και οι αγκαλιές τους.
Μια γυναίκα γίνεται το μήλο της έριδος μεταξύ δυο ανδρών. Η Λένα (Penélope Cruz) μια γραμματέας με όνειρο να γίνει ηθοποιός, λόγω οικονομικών δυσχερειών συνάπτει σχέση και συμβιώνει με το πολύ πλούσιο αλλά και πολύ μεγαλύτερό της αφεντικό. Τη βαρετή της ζωή αναστατώνει ένας σκηνοθέτης ο Ματέο Μπλάνκο (Lluís Homar). Ο γοητευτικός σκηνοθέτης βρίσκει την πρωταγωνίστριά του, και τον έρωτα της ζωής του. Τι γίνεται όμως στο σύμπαν του Αλμοδόβαρ όπου το happy end δεν έρχεται τόσο εύκολα;
Τα γνωστά μοτίβα του σκηνοθέτη επιστρέφουν. Τα χρώματα είναι παντού, σχεδόν σε κάθε κάδρο. Πιο «γλυκά», χωρίς αμφιβολία όσο περνούν τα χρόνια, και πιο «ζεστά», με έμφαση στο κόκκινο. Μα ποιο άλλο χρώμα θα μπορούσε να δεσπόζει ενώνοντας σκηνοθεσία με πλοκή; Κόκκινο χρώμα για τον έρωτα, κόκκινο χρώμα για το πάθος, κόκκινο χρώμα για τον κίνδυνο μα ακόμα και για τον θάνατο. Οι περισσότεροι ήρωες της ταινίας είναι μόνοι. Άλλοι από επιλογή, άλλοι από ανάγκη έχουν κλειστεί στις προσωπικές του φυλακές. Ανεκπλήρωτοι έρωτες, αιώνια αφοσίωση χωρίς ανταπόκριση, αγόρια που απορριφθήκαν από πατεράδες, ιδέες και ιστορίες που έμειναν στο «συρτάρι». Οι επαναστάτες, το ζευγάρι που κάνει την υπέρβαση και νοιώθει τον απόλυτο έρωτα τιμωρείται.
Στο αιώνιο θέμα δεσίματος «σεναρίου και σκηνοθεσίας» ο Αλμοδόβαρ παίρνει για ακόμη μια φορά άριστα, καθώς το ένα αναδεικνύει το άλλο. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, Ματέο, χάνει την μεγάλη του αγάπη και καταδικάζεται σε αιώνιο σκοτάδι. Η αναπηρία του προχωρά την πλοκή, αλλάζει όνομα εξαιτίας της τύφλωσης και δεν ολοκληρώνει την ταινία. Με μια δεύτερη όμως ματιά, δεν θα μπορούσε να συμβολίζει καλύτερα την άγνοια του Ματέο προς τη μεγάλη προδοσία ενός κοντινού του ατόμου εδώ και δεκατέσσερα χρόνια. Σκοτάδι στα μάτια αλλά και στο μυαλό.
Ο Αλμοδόβαρ καταφέρει άψογα να μας βυθίσει σε δυο «πραγματικότητες» και δυο χρονολογίες. Παντρεύει άρτια το 1992 με το σήμερα χωρίς να μας κουράσει λεπτό. Τα αμέτρητα φλας μπακς έχουν τη δική τους συνοχή και συμπληρώνουν σιγά σιγά την τραγική ιστορία με σασπένς. Ανεκπλήρωτοι πόθοι, αγάπες που απλώς άρχισαν, ένας τεράστιος κύκλος που τελικά, μόνο ο θάνατος μπορεί να τον τελειώσει. Οι ήρωες καταντούν έρμαια της μοίρας τους.
Όσο και αν μιλάμε για ένα πιο ώριμο Αλμοδόβαρ, για μια ακόμη φορά το τρομερό «παιδί» μας κλείνει το μάτι. Αν και οι άνδρες εδώ είναι περισσότεροι και έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, ή έστω μεγαλύτερο κινηματογραφικό χρόνο, σε αντίθεση με παλαιότερες ταινίες του δημιουργού, μη μένετε στις πρώτες εντυπώσεις. Αν κοιτάξετε λίγο πιο προσεκτικά, οι γυναίκες είναι αυτές που κινούν τα νήματα. Η Λένα, παρούσα στο κάδρο ή όχι, εμπνέει το καταστροφικό πάθος, ενώ η Χουδίτ, η πιστή ατζέντης του Ματέο, συμβάλει στην κατρακύλα του. Οι γυναίκες είναι και στις «Ραγισμένες αγκαλιές» παρούσες και μάλιστα κλέβουν την παράσταση. Η Penélope Cruz (η μοναδική γυναίκα που ερωτεύτηκε ο Αλμοδόβαρ) λατρεύεται από την κάμερα, η οποία αναδεικνύει τα φυσικά της προσόντα όσο σε καμία άλλη ταινία της καριέρας της. Η Λένα, αλλάζει περούκες, κοστούμια, ρόλους, διαθέσεις και γίνεται αβίαστα η όμορφη γυναίκα «θέαμα» θυμίζοντας εποχές Grace Kelly και Αμερικάνικο σινεμά υπο τον άγρυπνο φακό του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Η τεχνική της «ταινίας μέσα στην ταινία» που για μια ακόμη φορά χρησιμοποιεί ο Αλμοδόβαρ δυναμώνει την εικόνα της Penélope ως είδωλο και femme fatale, ενώ εισχωρεί στο χώρο του θεάματος δείχνοντας, όπως ο Μπρέχτ στο θέατρό του, ότι πρόκειται απλώς για κινηματογράφο, this is not reality. Ο Αλμοδόβαρ με την ταινία που σκηνοθετεί ο Ματέο, επιλέγει επίσης να «δέσει» και να συνδέσει το σημερινό του έργο με το σύνολο των ταινιών του αφού το «Γυναίκες και Βαλίτσες» του Ματέο, θυμίζει πάρα πολύ το «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης». Οι διαφημίσεις είναι παρούσες και σε αυτή την ταινία, αναφορές σε άλλες εποχές και δείγματα κιτς πάλι εδώ. Επηρεασμένος και πιστός σε κλασικούς σκηνοθέτες, ο Αλμοδόβαρ δεν ξεχνά να αναφερθεί στο Lois Malle. Oι εραστές παρακολουθούν το «Ασανσέρ για δολοφόνους» όχι τυχαία θα έλεγα. Στο «Ασανσέρ», το ζευγάρι είναι εξίσου παράνομο και καταδικασμένο. Ένα δάκρυ κυλά από τα εκφραστικά μάτια της Λένα καθώς παρακολουθεί την ασπρόμαυρη ταινία στην αγκαλιά του αγαπημένου της, και αυτή είναι μια από τις πιο όμορφες αγκαλιές στην ιστορία του σινεμά.